Antaŭ dudek jaroj, la 5-an de majo 1998 je 19:15, en la praga parko en Letná estis fondita unika klubo E-mental'. Kio kaŝiĝas sub ĝia nomo kaj kion ĉion ĝi entreprenas?
La esprimo E-mental' aludas, ke ĝi estas destinita por homoj pro Esperanto „mense trafitaj“☺ kaj samtempe kun pozitiva rilato al gastronomiaj kaj aliaj ĝuoj kaj ĝojoj, kiujn la vivo ofertas. La klubo strukture ne estas parto de la klasika Esperanto-movado kaj disvastigo de Esperanto ne estas ĝia ĉefa celo. Ĝi orientiĝas precipe al homoj, kiuj volas Esperanton uzi praktike kiel plenvaloran lingvon dum neformala vojaĝado kaj ekkonado de la mondo, kreema amuziĝo kun la geamikoj, sed ankaŭ dum sencohavaj bonfaraj aktivecoj.
Laŭ la „statuto“ E-mental' estas Klera (Iluminita) Despotismujo – sendependa kaj propravola. La registaro konsistas el Diktatorino, ministroj, prezidantoj de oficoj, ambasadoroj kaj superambasadoroj. Por eviti antaŭbalotajn batalojn, puĉojn, protestagadojn ktp. ĉiuj funkcioj estas dumvivaj kaj nedemisieblaj☺. El 13 fondomembroj (eksmembroj de la Junulara Sekcio de Ĉeĥa Esperanto-Asocio) la klubo kreskis je ĉ. 50 Esperante parolantaj personoj kaj pluaj favorantoj ne nur en la tuta Ĉeĥio, sed ankaŭ eksterlande. La nuntempajn membrojn vi povas vidi ĉi-tie.
Multaj el ili samtempe membras en Ĉeĥa Esperanto-Asocio aŭ Ĉeĥa Esperanto-Junularo, sed ne temas pri kondiĉo aŭ nepra regulo. Diktatorino de la klubo estas Vlasta Pištíková el Prago, kiu estas samtempe motoro kaj ĉeforganizanto de plejparto de la aranĝoj. En la realigo de la programoj tamen nature aktive partoprenas ankaŭ ceteraj membroj. Plej nombras t.n. mezaĝuloj, sed la aĝogamo estas ekde studentoj ĝis pensiuloj. Gravas, kiel kiu mense sentas sin kaj kiugrade li aŭ ŝi estas adaptita al la „e-mentala“ frekvenco☺.
Regulaj kunvenoj okazas kutime ĉiun duan merkredon vespere en Prago
(plejparte ĉe unu el la membroj hejme) kaj ĉiu el ili havas iun konkretan
temon, kiu „kolorigas“ la renkontiĝon – ĉu per formo de kvizo pri
premioj, ludo, projekciado, kreemaj manlaboroj, sed ankaŭ speco de preparitaj
kaj komune ĝuataj bongustaĵoj (kiuj tradicie abundas kaj buntas) aŭ stilo de
vestiĝo.
Nemalofte partoprenas ĝin ankaŭ esperantistoj el eksterlando (ĉu portempaj
gastoj, ĉu membroj tiumomente vivantaj en Prago), do tial motiviĝo por uzado
de Esperanto estas natura. Dum la jaro okazas ankaŭ vico da diverse teme
orientitaj semajnfinaj aranĝoj en la tuta Ĉeĥio. Kelkaj membroj ankaŭ komune
vizitas interesajn kulturajn aranĝojn aŭ komune vojaĝas al Somera Esperanto-Studado en
Slovakio.
Laŭ statistiko de la kluba retejo
dum 20 jaroj efektiviĝis ne nur centoj da regulaj kunvenoj, sed ankaŭ ekz. jenaj aranĝoj:
Pri multaj el tiuj ĉi renkontiĝoj ni informis vin en la Kalendaro de aranĝoj en nia retejo. Jam en 2009 la klubo estis ekspoziciigita en nia Esperanto-Muzeo. Kun la aktivecoj de E-mental' la ĈEA-membroj povis konatiĝi kadre de la prezentaĵo dum la konferenco en Kroměříž en oktobro 2017.
Ne mankas inter ili ankaŭ aranĝoj, kiuj engaĝiĝas en sencohavaj bonfaraj aferoj ekster Esperantujo: ekz. aranĝoj BESTĜARDENO – ligita ne nur kun konkurso pri unubuŝaĵoj, sed ankaŭ kun vizito de la adoptita „infano“ de E-mentalo – pekario Emička. Jam kvinfoje la klubo partoprenis kadre de la aranĝo HELPU HELPI al la tutŝtata projekto BRIKO, kiu subtenas konstruadon de memstara loĝado por mensaj handikapuloj, sed ankaŭ al KURO POR PARAPLE (kiu subtenas personojn suferantajn pro paraplegio) aŭ ŜUBOTELO (koncentriĝanta pri pretigo de kristnaskaj donacoj por la infanoj el socie malfortaj familioj). Tiuj ĉi aranĝoj estas samtempe konvena okazo por videbligo de Esperanto kaj por montro de tio, ke esperantistoj ne estas ia fermita grupo, kiu zorgas nur pri siaj propraj lingvaj interesoj.
Kadre de la lingva perfektiĝado la membroj de la klubo i.a. sendas humurajn interesaĵojn al la rubriko Resto de la mondo en la e-mentala retejo. Ili tradukis al Esperanto i.a. ankaŭ menuojn en du pragaj restoracioj U skřetů en Prago 7 kaj en Restoracio V Podskalí en Prago 2 (utiligu tion dum via vizito en la urbo kaj petu ilin ĉe la kelnero!). Ilia verko estas ankaŭ subtekstoj al DVDo de la konata komedio de la ĉeĥa fiktiva geniulo Jára Cimrman „Konkero de la Norda Poluso“. Kadre de ilia transdono la fama ĉeĥa aktoro (kaj reala kunaŭtoro de la teatraĵo) Zdeněk Svěrák estis nomumita honora membro de E-mental' kaj li permesis senpagan projekciadon de la filmo dum Esperanto-aranĝoj. Se vi estas organizanto kaj havas intereson pri ĝi, skribu al la retadreso de E-mental' (ĉi-paĝe sube).
E-mental' estas sendube specifa fenomeno kadre de la Esperanta komunumo kaj en Ĉeĥio kaj eksterlande. Ĝia koncepto povas esti certe en multo inspira ankaŭ por vivigo de la agado de la „klasikaj“ kluboj!
Gaja solenaĵo de la naskiĝdatreveno okazis en Prago la 2-an de majo
Restas nur gratuli al la klubo al la ronda jubileo, danki ne nur al oferema kaj inĝenia Diktatorino, sed ankaŭ al ĉiuj, kiuj en ĝia agado ĝis nun partoprenis kaj per sia parto kontribuis al kreo de bona humoro kaj bona etoso dum la aranĝoj kaj deziri al ĉiuj membroj multan energion kaj bonajn ideojn dum realigo de pluaj seriozaj-neseriozaj aktivaĵoj laŭ la devizo
KONTAKTO AL LA KLUBO:
Aktualaĵojn kaj fotoalbumojn el la aranĝoj vi povas sekvi ankaŭ en la grupo
(kiu enhavas 420 membrojn kaj eblas aliĝi al ĝi)
Pavla Dvořáková